W kontekście niewłaściwego oznakowania wołowiny, Komisja Europejska i państwa członkowskie przyjęły plan kontroli, mający na celu wykrycie nadużyć w obrocie produktami spożywczymi.Plan został opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE L 48 z dnia 21 lutego 2013: „Zalecenia Komisji Europejskiej w sprawie skoordynowanego planu kontroli w zakresie nieuczciwych praktyk we wprowadzaniu do obrotu niektórych rodzajów żywności. Realizacja tego planu, współfinansowanego przez Komisję Europejską, miała trwać miesiąc po dacie przyjęcia zalecenia (19 lutego), lub najpóźniej 1 marca 2013 r., ale może być przedłużona o kolejne dwa miesiące. Plan zawiera dwa działania: ustalenie obecności nieoznakowanego mięsa końskiego w żywności oraz wykrycie ewentualnych śladów fenylobutazonu w koninie.
Urzędowe kontrole w niektórych państwach członkowskich ujawniły nadużycia w obrocie artykułów spożywczych. Niektóre produkty zawierały mięso końskie nie wymienione na etykiecie, a w ich nazwie była mowa jedynie o zawartości wieprzowiny. Plan przewiduje kontrole głównie na poziomie detalicznym środków spożywczych przeznaczonych dla konsumenta końcowego i sprzedawanych jako zawierające wołowinę. Jego celem jest wykrycie obecności nieoznakowanego mięsa końskiego (orientacyjna łączna liczba 2250 próbek w całej Unii od 10 do 150 w każdym państwie członkowskim). Zgodnie z obowiązującymi przepisami, nazwa żywności, która sugeruje obecność jedynie wołowiny, gdy w rzeczywistości obecne są inne gatunki mięsa, jest zarówno myląca jak i narusza przepisy. W ten sam sposób etykietowanie żywności zawierającej koninę nie jest zgodne z prawem etykietowania żywności w Unii, jeśli mięso końskie nie jest wymienione w wykazie składników. W przypadku ewentualnych śladów fenylobutazonu w koninie: plan przewiduje testowanie jednej próbki na każde 50 ton mięsa końskiego. Każde państwo członkowskie przeprowadzi minimum 5 testów. Fenylobutazon jest weterynaryjnym produktem leczniczym, którego stosowanie u zwierząt przeznaczonych na żywność, w tym u koni, jest nielegalne. Plan ten przewiduje:
– regularne raportowanie wyników kontroli, rodzaj analiz i działań pokontrolnych. Wszystkie te informacje będą włączone do Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach (RASFF), tak, żeby mogły być natychmiast wykorzystane przez organy państw członkowskich.
– Podsumowanie informacji, takich jak liczba pobranych próbek; metoda użyta do analizy i rodzaj przeprowadzonej analizy, liczba pozytywnych wyników badań; kolejne kontrole przeprowadzone w odniesieniu do pozytywnych wyników, wyniki kolejnych kontroli;
Sprawozdanie zostanie przekazane Komisji w ciągu 15 dni od końca okresu jednego miesiąca (tj. około 15 kwietnia).
W tej sytuacji, krajowe federacje są zapraszane do koordynacji działań krajowych z innymi partnerami w łańcuchu żywnościowym (przemysł przetwórstwa mięsnego, detaliści), mających w zamyśle osiągnięcie wspólnie poniższych celów:
– upewnienie się, że wyniki, które zostaną przekazane do Komisji Europejskiej będą zgodne z planem kontroli, który ogranicza się do ewentualnej obecności mięsa końskiego w produktach wołowych.
– ocena stopnia oszustwa. Oznacza to, że wyniki powinny brać pod uwagę technicznie nieuniknioną obecność mięsa końskiego (lub wieprzowiny).
– analiza nieuniknionej technicznie obecności nieoznakowanego mięsa. Obecność nieznakowanego mięsa może być niezamierzona i spowodowana przetwarzaniem różnych gatunków zwierząt w tym zakładzie. Nie wszystkie dodatnie testy oznaczają nadużycie.
– przeprowadzenie wymiany poglądów na ten temat metod analizy i osiągnięcie pewności, że fałszywie dodatnie wyniki nie zostaną przekazane Komisji Europejskiej.
– upewnienie się, że sektory inne niż sektor mięsny zostaną poproszone o potwierdzenie autentyczności swoich produktów. Oszustwa i technicznie nieunikniona zawartość nieoznakowanego produktu nie jest ograniczona do sektora mięsnego.
– wypracowanie prewencyjnego podejścia mającego na celu zapewnienie autentyczności.
– przygotowanie zasad ewentualnej komunikacji. Problem komunikacji znalazł się w porządku obrad najbliższego posiedzenia sekcji przemysłu mięsnego UECBV (11 kwietnia).